نمایندگی چیست؟
قرارداد نمایندگی از جمله قراردادهایی است که به مرور زمان در روابط تجاری کاربرد زیادی پیدا کرده است. در گذشته همینکه تولید کننده میتوانست کالای خود را در منطقه جغرافیایی محل خود بفروشد برایش کافی بود یا در مورد کسی که خدماتی را انجام میداد راضی به این بود که بتواند خدماتش را در محدوده جغرافیایی محل خودش ارائه کند. اما کم کم توقعات افراد از توانایی تجاری خودشان بالا رفت و دیگر به این سطح از عرضه راضی نمیشدند و تمایل داشتند که تولیدات و توزیعات و خدمات خودشان را در سطح گستردهتری به نمایش بگذارند.
نمایندگی چیست؟
وقتی کسبوکار شما رونق میگیرد قطعاً به فکر توسعه و بزرگ کردن آن خواهید بود. این دقیقاً بدین معناست که شما برای فروش محصولات خود حتماً نیاز ندارید که شخصاً در سایر مناطق شناساییشده فروشگاه یا بهاصطلاح شعبه داشته باشید، بلکه میتوانید از سایر افرادی که در آن مناطق دارای امکانات لازم هستند بخواهید تا به نمایندگی فروش کالا و محصولات شما مبادرت ورزند.
نمایندگی عبارت است رابطه بین دو طرف که نماینده به نیابت از طرف اول که اصیل نامیده میشود، کاری را انجام میدهد. این کار اعم است انجام فعالیت، فروش کالا یا خدمات و … می باشد.
در کنار این تعریف از نمایندگی در قانون تجارت نیز ما با مفهوم نمایندگی روبهرو هستیم که عبارت است از رابطه قراردادی بین نماینده و اصیل که نماینده به نام و حساب اصیل اقدام به فعالیت و در قبال فعالیت خود اجرت یا کمیسیون دریافت میکند.
مثلاً یک شرکت تولیدی را در نظر بگیرید که ابتدا با دایر کردن یک کارگاه کوچک و فروش محصولات خود به اشخاص در دسترس و نزدیک، امرارمعاش میکند و در حال تجربهاندوزی است. اما پس از طی کردن مسیرهای سخت و دشوار و آزمونوخطاهای بسیار سرانجام این کارگاه کوچک بهجایی میرسد که مدیر آن احساس میکند میتواند با گسترش کسبوکار خود محصولات بیشتری را بهجاهای دورتر بفرستد و از پتانسیل مشتریان موجود در سایر شهرها و یا حتی کشورها هم استفاده کند.
اما اگر صاحب یا صاحبان این کسبوکار بخواهند شخصاً کسبوکار را گسترش دهند و خودشان محصولات را در مناطق دیگر به فروش برسانند قطعاً با چالشهای زیادی روبهرو خواهند بود. از طرفی فکر ایجاد کردن شعب دیگر در سایر شهرها معمولاً با مشکلات زیادی مواجه خواهد بود که کوچکترین و البته مهمترین آنها مسائل مالی است. در این مواقع بهترین چاره و راهحل چیست؟
در چنین مواردی میتوانید از امکانات افراد دیگر برای فروش محصولات خود استفاده کنید. درواقع این افراد نمایندگی پخش یا فروش محصولات شما را اخذ میکنند. به قراردادی که فیمابین شرکت شما و نماینده منعقد میگردد قرارداد نمایندگی گفته میشود.
واگذاری امتیاز وام چیست؟ | انتقال وام از نظر حقوقی | روش های انتقال وام | نکات قرارداد انتقال وام بانکی
جوینت ونچر(Joint venture) | انواع قرارداد جوینت ونچر | مراحل ایجاد جوینت ونچر
قانون حاکم بر قرارداد نمایندگی
تنظیم قرارداد نمایندگی بر اساس ماده 10 قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران صورت میگیرد. ماده 10 قانون مدنی شامل قراردادهای خصوصی است که بین افراد تنظیم میشود. البته باید این نکته را در نظر داشته باشید که تنظیم قرارداد نمایندگی برخلاف قانون نباشد.
ماده 10 قانون مدنی مقرر می دارد: قراردادهای خصوصی نسبت به اشخاصی که آنها را منعقد کرده اند در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد، نافذ است.
با توجه به اینکه ماده 10 قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران در مورد قراردادهای خصوصی است و هر قرارداد خصوصی شکل مخصوص به خود را دارد پس در اینجا هم شکل نمونه قرارداد نمایندگی ممکن است با توجه به موضوع آن مختلف باشد و یک ساختار و شکل ثابت ندارد و شرایط آن در هریک از انواع قرارداد نمایندگی ممکن است متفاوت باشد.
قرارداد نمایندگی و انواع آن
شرکتها و مؤسسات پس از ثبت و شروع فعالیت خود برای فعالیت در نقاط مختلف اقدام به اخذ نمایندگی مینمایند. برای شروع روابط بین افرادی که بهعنوان نماینده به فعالیت میپردازند باید قراردادی منعقد شود که از آن به قرارداد نمایندگی یاد میشود.
در این حالت برای بیان تعهدات طرفین و سایر شرایط قراردادی منعقد میشود. تنظیم قرارداد نمایندگی معمولاً شکل ثابتی ندارد و متناسب با شرایط و اقتضائات طرفین قرارداد است.
نمایندگی بر اساس تعداد نمایندهها به دو دستهی نمایندگی انحصاری و نمایندگی غیر انحصاری تقسیم میشود.
نمایندگی انحصاری نوعی از نمایندگی است که در آن نماینده در منطقه مورد توافق بهتنهایی از طرف اصیل اقدام به فعالیت میکند.
در مقابل نمایندگی انحصاری، نمایندگی غیر انحصاری قرار دارد که در آن اصیل فعالیت خود را در یک منطقه مخصوص به افراد متعددی تحت عنوان نماینده واگذار مینماید.
مفاد تنظیم قرارداد نمایندگی
در تنظیم هر قراردادی باید مواد مختلف در کنار هم چیده شود تا به هدف موردنظر از قرارداد خود برسیم. ما در این قسمت صرفاً به نکاتی که مربوط به قرارداد اعطای نمایندگی میپردازیم اما فهم بهتر این مواد مستلزم آگاهی با مواد عمومی است که در هر قراردادی وجود دارد. برای آشنایی بهتر با این موارد شما میتوانید به مطلب تنظیم قرارداد کتبی مراجعه نمایید.
طرفین قرارداد
به طرفین قرارداد نمایندگی نماینده و شرکت گفته میشود که مشخصات آنها باید در قرارداد بر اساس اسناد هویتی طرفین درج گردد. توجه داشته باشید که درصورتیکه طرف قرارداد شرکت باشد باید اطلاعات هویتی وی با توجه به اساسنامه و آخرین روزنامه رسمی مربوط به تغییرات شرکت درج گردد.
موضوع قرارداد
یکی از مهمترین بخشهای قراردادی و به نوع تکمیلکننده تعهدات قراردادی بحث موضوع قرارداد است که باید واضح و بدون ابهام درج گردد. هرگونه ابهام در قرارداد میتواند منشأ اختلافات متعددی در آینده بین طرفین قرارداد باشد. برای مثال یکی از مواردی که در موضوع قرارداد نمایندگی باید درج گردد بحث انحصاری یا غیر انحصاری بودن قرارداد است.
تضامین قراردادی
یکی از مهمترین موضوعاتی که در قرارداد نمایندگی باید به آن توجه شود اخذ تضمین است چراکه ممکن است رقبای یک شرکت برای ضربه زدن به رقیب خود اقدام به اخذ نمایندگی نمایند ولی با کمکاری و عدم رعایت شرایط شرکت درصدد ضربه زدن به شرکتی که نمایندگی آن را اخذ کردهاند، برآیند.
نکات کلیدی تنظیم قرارداد نمایندگی
در تنظیم هر قراردادی باید نکات مختص آن قرارداد را رعایت نمایید تا قرارداد خود را به بهترین شکل تنظیم نمایید. در ادامه مهمترین نکات در قرارداد نمایندگی بیان میشود که عبارت است از:
توجه به ابهامات قراردادی
از ذکر موارد مبهم در قرارداد خودداری نمایید. درصورتیکه جمله یا عبارتی در قرارداد ابهام داشته باشد میتواند سرمنشأ مشکلات و اختلافات متعددی در آینده گردد و این برای آینده شغلی شما بسیار خطرناک است.
پرداخت کمیسیون
یکی از بهترین راهها در درج مبلغ قرارداد استفاده از پرداخت کمیسیونی است؛ بهعبارتدیگر نماینده در این حالت از محل درآمد حاصل از فروش هر محصول درصدی را بهعنوان کمیسیون برداشت میکند.
نحوه ارسال
نحوه ارسال و شرایط آن را در قرارداد بهدقت درج نمایید. این بند در قرارداد نمایندگی بسیار حائز اهمیت است چراکه ممکن است در حین حمل و بارگیری کالا دچار نقص شود و باید مسئول این امر مشخص گردد.
در کنار تضمینی که از نماینده برای فروش محصول اخذ میشود باید تضمینی نیز از اصیل یا شرکت اخذ شود که کالای مورد نیاز نماینده را در زمانهای خواسته شده تأمین نماید.
لیست قیمتها
در خصوص لیست قیمت و تخفیفهای در نظر گرفته شده در قرارداد توافق صورت گیرد. هرگونه تخلف از این بند قرارداد میتواند منجر به جریمههای سنگین شود.
قرارداد چیست؟ | ایقاع چیست؟ | تفاوت قرارداد و ایقاع
تفسیر قرارداد | نقش تفسیر در روابط طرفین قرارداد | ضرورت تفسیر قرارداد | هدف تفسیر قـرارداد
نمونه قرارداد اعطای نمایندگی
ماده 1: طرفین قرارداد
این قرارداد بین شرکت ………………….. به شماره ثبت …………………به نشانی،……………………………………………. تلفن : ……………………که من بعد طرف اول نامیده می شود.
و شرکت...........................................به شماره ثبت................ به مدیریت عاملی آقای ..................................فرزند .................... به شماره ملی ......................................ه به موجب آگهی روزنامه رسمی شماره .......................... ............. مورخه ................................. مدیرعامل و عضو هیئت مدیره شرکت میباشد و بر اساس ماده................................اساسنامه شرکت حق امضاء کلیه اسناد تعهدآور را دارد (فتوکپی آخرین آگهی روزنامه رسمی و اساسنامه که مبین هویت شرکت و مدیرعامل و دارندگان حق امضاء باشد، و همچنین فتوکپی شناسنامه و کارت ملی دارنده ی حق امضا ضمیمه قرارداد خواهد شد.) به نشانی :...................................................................که از این پس طرف دوم (نماینده فروش) نامیده میشود از طرف دیگر مطابق با شرایط و مفاد ذیل منعقد میگردد.
تبصره-هرگونه اخطار، درخواست و مکاتبه در خصوص مفاد این قرارداد باید کتباً به نشانی طرفین که در این قرارداد نوشته شده و اقامتگاه قانونی آنان محسوب میشود ارسال گردد. در صورتیکه این محل تغییر کند میبایست محل جدید بلافاصله کتباً به طرف دیگر اطلاع داده شود و در صورت تخلف، ارسال اخطار، درخواست یا مکاتبه به اقامتگاه قانونی سابق وی، ابلاغ شده تلقی خواهد شد، همچنین کپی برابر اصل کارت ملی و شناسنامه طرف دوم ضمیمه ی قرارداد می باشد.
ماده 2: موضوع قرارداد
بازاریابی ، فروش و خدمات پس از فروش دستگاه ………………….. با نشان و علامت ثبت شده ……………….. محصول شرکت ……………………. با شرایط قیمت گذاری و ضمانت و خدمات پس از فروش تعیین شده از سوی طرف اول در استان / شهر ..........................
ماده3: شرایط نمایندگی
1- تکمیل نمودن فرم تعهدنامه نظام نامه کیفی و اخلاقی شرکت .
2- تکمیل فرم های شناسایی و وجه التزام نمایندگی ذکر شده در قرارداد.
3- خرید حداقل ......... واحد طبق موضوع قرارداد ظرف مدت ......... روز و یا فروش ........ واحد ظرف مدت .......... ماه از تاریخ اعلام آمادگی جهت اخذ نمایندگی بر اساس بند تعهدات طرفین. ( در صورت عدم تعهد به این بند شرکت اقدام به اخذ نمایندگی موازی در استان مورد نظر می نماید و طرف دوم تنها عاملیت فروش می باشد، نه نماینده ی انحصاری)
ماده 4: مدت قرارداد
مدت این قرارداد پس از حصول شرایط نمایندگی توسط طرف دوم، برای مدت زمان یک سال منعقد می گردد وپس از اتمام مدت قرارداد با رضایت طرفین قرارداد قابل تمدید است. در صورت عدم رضایت طرفین قرارداد قابل فسخ می باشد.
ماده 5: تعهدات
الف- تعهدات طرف اول (تسهیلات نمایندگی فروش):
1- طرف اول متعهد می گردد در حوزه منطقه طرف دوم تنها ازطریق طرف دوم مبادرت به فروش نماید.
2- پس از دریافت نمایندگی فروش، تسهیلات زیر جهت تسهیل امر فروش در اختیار نمایندگی قرار خواهد گرفت.
الف- تبلیغات شرکت : کاتالوگ، بروشور و پوستر، تراکت تبلیغاتی و لیست محصولات جهت اطلاع رسانی بهتر.
ج- پرداخت مبلغ .................... درصد از قیمت محصول به ازای فروش هر دستگاه به نمایندگی.
د- پرداخت مبلغ ................. درصد از قیمت مواد مصرفی در هر بار شارژ عصاره بر مبنای درخواست خریدار دستگاه.
ه- معرفی متقاضیان خرید محصولات این شرکت به نزدیکترین نمایندگی با توجه به تبلیغات گسترده.
3- طرف اول مکلف است حداکثر ظرف مدت زمان 72 ساعت نسبت به ارسال سفارش نماینده فروش پس از دریافت وجه محصول ، به مرکز استان مورد نمایندگی (در محل باربری) اقدام نماید.( شرایط پرداخت مبلغ دستگاه با نمایندگان فعال بصورت توافقی بصورت جداگانه تعیین می شود.)
4- طرف اول مکلف است در صورت معیوب بودن دستگاه ها طبق مفاد ذکر شده در ضمانتنامه نسبت به تعویض یا رفع عیب آنها ظرف مدت 48 ساعت اقدام نماید.
5- طرف اول مکلف به آموزش نصب و راه اندازی دستگاه به نماینده طرف اول می باشد.
6- طرف اول حق انحصاری بازاریابی و فروش دستگاه های شرکت ......................... را بر طبق بند 3 از ماده 2 به طرف دوم واگذار می کند.
7-طرف اول موظف است پس از پایان قرارداد کلیه مدارک و اوراق بهادار طرف دوم را به وی مرجوع نماید.
ب- تعهدات طرف دوم:
1-طرف دوم محق و مجاز نیست که به نام و به وکالت از طرف اول اقدامی انجام دهد مگر مواردی که قبلا و صریحا این اختیار به او تفویض شده باشد .
2- طرف دوم مکلف است در امر ارایه خدمات پس از فروش (تعویض مواد درخواستی و دستگاههای معیوب با سالم) ظرف مدت 24 ساعت پس از اعلام خریدار؛ نسبت به مطلع ساختن طرف اول اقدام نماید.
4- طرف دوم تنها مجاز است در حوزه ی مندرجات موجود در برگه ی اطلاعات فنی محصول اقدام به تبلیغات نماید و عواقب مربوط به اظهارات خارج از مشخصات فنی محصول به عهده ی طرف دوم می باشد.
5- طرف دوم مکلف است که تمامی سعی و کوشش خود را در جهت رعایت سیاست ، منافع، و حقوق مادی ومعنوی طرف اول محفوظ دارد و تنها می تواند با نظر طرف اول اقدام به قیمت گذاری و یا ایجاد تغییر در استراتژی های بازاریابی محصول نماید.
6- در صورت فسخ قرارداد و قطع همکاری، طرف دوم میبایست کلیه اسناد و مدارک مبادله شده را به طرف اول عودت نماید.
7 - چنانچه نماینده فروش به دلایلی نیاز به فروش به نحوی خاص از قبیل فروش فوق العاده با تخفیف ویژه داشته باشد، بایستی مراتب را کتباً به شرکت اعلام و مجوز لازم را اخذ نماید. قیمت فروش محصولات توسط نماینده فروش و با هماهنگی شرکت ……………… اعلام می گردد.
8- نماینده فروش موظف است در هرماه فهرست کلیه مشتریان خود را که طی همان ماه از او خرید نمودهاند را با ذکر نام و نشانی اعلام نماید.
9- در صورتیکه سقف محصول درخواستی نماینده فروش از میزان تضمین پیش پرداخت مندرج در ماده 7 این قرارداد بیشتر شود، شرایط فروش طبق توافق جداگانه و خارج از این قرارداد تعیین خواهد شد.
10- در صورت تخلف نماینده فروش از تعهدات مندرج در بند ب ماده 5 ، شرکت حق فسخ یکطرفه قرارداد را خواهد داشت و نماینده فروش حق هیچگونه اعتراضی نخواهد داشت. در این صورت خسارات متوجه به شرکت از محل تضمین، قابل کسر و وصول میباشد.
11- طرف دوم حق اعطای نمایندگی به غیر و یا فروش دستگاه در خارج از حوزه ی جغرافیایی تعیین شده در موضوع قرارداد را ندارد مگر با کسب اجازه ی کتبی از طرف اول.
12- طرف دوم تنها مجاز است جهت خرید مواد مصرفی ، از طریق طرف اول اقدام نماید و خرید مواد مصرفی از غیر؛ موجب ابطال قرارداد و ضمانتنامه ی دستگاه های نصب شده توسط طرف دوم می شود.
13 – شرکت .....................در طول مدت قرارداد حق واگذاری نمایندگی، به اشخاص حقیقی و حقوقی دیگر را ندارد.
ماده 6-تسویه حساب:
طرف دوم موظف به تسویه حساب کامل نقدی ظرف مدت 30 روز از طریق واریز به حساب شرکت …………………….. و ارسال تصویر فیش واریزی به شرکت می باشد.
ماده 7) وجه التزام و تضمین حسن انجام کار
نماینده فروش یک فقره چک به مقدار ........................ ریال به شماره ی ........................................نزد بانک ............................ به تاریخ ........................................ در وجه شرکت …………………… برای تضمین پیش پرداخت محصولات موضوع قرارداد و حسن انجام قرارداد به شرکت تحویل نمود. ( امکان تغییر نوع و میزان وجه ضمانت از طریق مذاکرات حضوری وجود دارد.)
ماده 8)شرایط حل اختلاف:
کلیه موارد اختلاف ناشی از این قرارداد در مرحله اول از طریق داور مرضی الطرفین حل خواهد شد و در صورت عدم توافق طرفین، طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران به دادگاه ذیصلاح ارجاع داده خواهد شد.
ماده 9) این قرارداد به استناد ماده 10 قانون مدنی و مواد 454 و 455 قانون آیین دادرسی مدنی و سایر مقررات جمهوری اسلامی ایران در 9 ماده در دو نسخه ی متحدالمتن و الاعتبار در تاریخ / /1387 تنظیم و پس از امضاء مبادله گردید.
محل امضای مدیرعامل شرکت محل امضای نماینده فروش
منبع:https://www.newslaw.net/
برچسب: ،